Hoe ontwikkel je een succesvolle innovatiestrategie?
Maar liefst 80% van de organisaties heeft geen innovatiestrategie. Met alle gevolgen van dien. Want in een tijd waarin de ontwikkelingen elkaar vliegensvlug opvolgen, is snel innoveren een randvoorwaarde geworden. Zonder strategie ben je nergens. Maar hoe ontwikkel je een succesvolle innovatiestrategie? Vijf vragen waarmee je de richting en inrichting van innovatie binnen je organisatie kunt bepalen.
De huidige innovatiepraktijk
Er bestaat geen ideaal recept om herhaaldelijk succesvol te zijn met innoveren. In de praktijk lijkt het er echter op dat de meeste managers tegenwoordig nog maar één ‘innovatiestrategie’ kennen: vergelijken en kopiëren. Hierdoor is het mentale model van leidinggevenden en hun organisaties – hoe kijken we naar de markt, ontwikkelingen, klanten en concurrenten, en welke positie kiezen we hierin? – een collectieve aangelegenheid op bedrijfstakniveau geworden. Gevangen in deze gemeenschappelijke realiteit, het zogeheten marktparadigma, proberen ze deze continu effectiever en efficiënter te maken. Maar een bedrijfstak waarin alle marktpartijen hetzelfde marktparadigma hanteren, loopt het risico te imploderen.
De ideale innovatiestrategie
Innoveren gaat juist over het doorbreken van dit marktparadigma door de status quo in de markt en de eigen organisatie ter discussie te stellen. Succesvolle organisaties zijn continu in staat om strategisch te anticiperen op toekomstige ontwikkelingen, die te vertalen naar concrete innovaties en (uiteindelijk) hun eigen mensen en hun klanten en overige stakeholders te activeren. Kortom bij de ontwikkeling van een innovatiestrategie gaat het om het bepalen van de richting waarmee je het marktparadigma kunt doorbreken en hoe je dit proces in je organisatie vorm geeft.
Innovatiestrategie: de richting
Voor het bepalen van de richting van de innovatiestrategie is het van belang te doorgronden waarom bepaalde ontwikkelingen zich in de markt voordoen. Daarvoor kun je jezelf de volgende vijf vragen stellen:
1. Wat zijn de onderliggende krachten van de ontwikkelingen die zich in de markt voordoen?
2. Welke patronen zien we?
3. Waar zit onze toekomstige profit zone?
4. Wat betekent dat voor onze organisatie en de te kiezen ontwikkelingsrichting?
5. Hoe kunnen we anticiperen op datgene wat komen gaat en daadwerkelijk concurrentievoordeel bereiken?
Innovatiestrategie: de inrichting
Als je eenmaal weet in welke richting je wilt innoveren, stel je vast hoe je wilt innoveren. Daarbij zijn deze vijf cruciale vragen te beantwoorden:
1. Waar ligt onze focus op zoek naar innovatieve ideeën: binnen of buiten de organisatie?
2. Hoe willen we dat innovatieve ideeën in de organisatie stromen: top-down (management-driven) of bottom-up (grassroots)?
3. Hoe willen we dat innovatieve ideeën worden ontwikkeld: door onze eigen mensen (spin-outs, spin-ins) of via aankoop (mergers & acquisitions, venturing)?
4. Waar moet het innovatieproces plaatsvinden: los van de corebusiness of geïntegreerd in de lijn? Gecentraliseerd (op corporate level) of gedecentraliseerd (in de businessunits)?
5. Hoe willen we het innovatieproces vormgeven en managen: als een systematisch proces of informeel en organisch (‘duizend bloemen laten bloeien’)?
Leidinggeven aan de ontwikkeling van een innovatiestrategie
Cruciaal voor de ontwikkeling en uitvoering van een innovatiestrategie is dat je als leidinggevende de strategische dialoog aangaat met relevante interne en externe stakeholders. De gezamenlijke formulering van de innovatiestrategie heeft vanuit adoptie en commitment als voordeel dat het voor iedere betrokkene vanaf de start helder is hoe de organisatie wil gaan innoveren. In mijn e-book Innovatiefitness, Hoe blijf je relevant voor klanten, nu en in de toekomst? ga ik dieper in op de tools waarmee je gezamenlijk de marktpatronen en de toekomstige profit zone voor jouw organisatie kunt bepalen. Daarnaast vind je er de inzichten en tools die je nodig hebt om succesvol te innoveren. Mijn ambitie met dit e-book is je bewust te maken van een aantal generieke mechanismen waarmee je innovatie systematisch kunt vormgeven en managen.
Download het e-book Innovatiefitness