Duurzame waardecreatie: 5 financiële uitdagingen
Deze blog gaat in op de vijf onderdelen van de financiële functie en hun specifieke uitdagingen in relatie tot duurzame waardecreatie. Elk onderdeel wordt kort besproken en bevat een voorbeeld van een concrete uitdaging.
Beheersing geldstromen
De financiële functie is verantwoordelijk voor een beheerste omloop van de operationele, financiële, en fiscale geldstromen. Denk bij operationele geldstromen vooral aan opbrengsten en kosten. De cruciale vraag is hier: is de klant bereid meer te betalen voor duurzaamheid? Onderzoek laat zien dat de klant maar beperkt bereid is dit te doen. De grote uitdaging is hier: hoe overtuig je de klant van de lange termijn toegevoegde waarde van duurzaamheid die een hogere verkoopprijs rechtvaardigt?
Management Accounting
De financiële functie is ook verantwoordelijk voor de inrichting van de interne financieel economische informatievoorziening van de organisatie. Het gaat hier om informatie die moet bijdragen aan een betere besluitvorming door, en prestatiemeting van medewerkers binnen de organisatie. Indien je deze informatie baseert op accounting informatie, dan moet je bij duurzaamheidsbeslissingen beducht zijn op de neiging van beslissers om dan te veel voor de korte termijn te gaan. Dit komt omdat investeringen in duurzaamheid vaak een zwaar negatieve impact hebben op die korte termijn accounting winst (en pas veel later een positieve). De uitdaging is hier om, naast de accounting maatstaven, andere maatstaven toe te voegen zodat het risico op te veel focus op de korte termijn wordt ontmoedigd.
Financial Accounting
Hoe informeren we de buitenwereld (de stakeholders) over duurzaamheid? Financiële informatie die gericht is op de buitenwereld dient te voldoen aan allerlei regels en richtlijnen: de Generally Accepted Accounting Principles, kortweg GAAP. De uitdaging voor organisaties die hun stakeholders uitgebreider dan dit willen informeren, is de vraag met welke informatie men dit zou moeten doen. Beursgenoteerde organisaties hanteren hiervoor de beschikbare raamwerken van de International Integrated Reporting Council (IIRC) en het Global Reporting Initiatief (GRI). Sinds 2021 is het overigens duidelijk dat niet langer een vrijblijvende vraag is. De Europese Commissie heeft de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) aangenomen en op 28 november 2022 is de definitieve tekst van deze richtlijn voor verplichte duurzaamheidsrapportage vastgesteld. Vanaf 2024/2025 móeten beursgenoteerde bedrijven gaan rapporteren over duurzaamheid.
Beslissingsondersteuning
Bij investeringscalculaties met transformatieve impact doet zich een hardnekkig probleem voor. Dit probleem betreft de moeilijkheid om sommige positieve en negatieve effecten van deze investeringen te kwantificeren in geld. Dit probleem is niet nieuw: vaak werden deze moeilijk kwantificeerbare effecten niet meegenomen in de waardering van het investeringsproject, maar apart vermeld als “kwalitatieve effecten”. Dit laatste is moeilijk verdedigbaar bij investeringen in duurzaamheid die nu net gericht zijn om impact te realiseren op deze moeilijk te kwantificeren effecten. De uitdaging is hier het (liefst in geld) meetbaar maken van de kwalitatieve duurzame effecten.
Prestatiemeting en -management: meer aandacht voor risicobeheersing
De bovenstaande ontwikkelingen maken het niet gemakkelijker om de vraag te beantwoorden of de organisatie “op koers” is en haar strategische doelen gaat realiseren. Organisaties die streven naar transformatieve impact hebben naast financiële doelstellingen (business) ook expliciete doelstellingen (zoals duurzaamheid) geformuleerd als het gaat om de omgeving waarin men opereert (society). De risico’s die succesvolle realisatie van al deze doelen bedreigen, nemen daarbij navenant toe, zowel in aard als in omvang. De uitdaging zit hem hier in het identificeren en mitigeren van nieuwe risico’s die zich vooral op strategisch en extern gebied zullen aandienen.
Hebben de benoemde vijf uitdagingen van duurzame waardecreatie voor de financiële functie je aan het denken gezet? Denk en vraag door met onderstaande aanzet. Never stop asking!
• In hoeverre zal duurzamere productie leiden tot kostenverhogingen in de organisatie en in hoeverre is de klant bereid te betalen voor deze kostenverhogingen?
• Is er sprake van een te korte termijn focus in de organisatie als het gaat om investeringen in duurzaamheid?
• Wat zijn de risico’s voor de organisatie als er op de langere termijn niet wordt voldoen aan duurzaamheidsdoelstellingen?
Tijd voor Transitie
Dit is een samenvatting van het hoofdstuk “Transformatieve impact en duurzame waardecreatie: uitdagingen voor de financiële functie” uit het boek “Tijd voor Transitie, 25 inzichten voor business & society”. Auteur van het hoofdstuk is Professor dr. ir. Michael Corbey, hoogleraar Management Accounting & Control en Academic Director van de Executive Master of Finance & Control / Register Controller van TIAS.
Transformatie-mindset
Als School for Business and Society is ons doel ‘to develop leaders to serve society by transforming business’. We zijn ervan overtuigd dat transformatie het enige mogelijke antwoord is op de uitdagingen van onze tijd. Zicht hebben op de invloed van duurzame waardecreatie op de financiële functie is een onmisbaar onderdeel van business modelling, een van de vier competentiegebieden die je in elk TIAS-programma tegenkomt en waarmee jij een transformatie-mindset ontwikkelt.
Benieuwd naar onze opleidingen?
Bekijk ons portfolio »