Business, society en leiderschap

Jan Hommen, CEO KPMG, sprak eind januari bij TIAS voor een select publiek over verantwoord leiderschap in complexe organisaties.

Hij noemde verantwoordelijkheid voor de maatschappelijke rol als een belangrijke pijler voor het (herstel van) vertrouwen bij stakeholders zoals de Nederlandse samenleving, klanten en medewerkers. Voorafgaand aan de bijeenkomst ging Hommen met TIAS Dean Kees Koedijk iets dieper in op het thema ‘society’ in relatie tot ‘business’.

Business & Society, wat betekent dat?

Kees Koedijk: “Bedrijven zijn steeds meer doordrongen van de impact van hun activiteiten op de samenleving. Dat is het society-aspect van business, het maatschappelijk verantwoord ondernemen. De financiële crisis heeft die trend versneld doorgezet. Daarnaast hebben mensen wereldwijd steeds sterker de behoefte zaken zelf te regelen. Zij voelen zich in groeiende mate onzeker over wat er gebeurt wanneer zij hun zaken in handen leggen van grote instellingen of overheid. Die ontwikkeling leidt er bijna automatisch toe dat bedrijven hun eigen rol in de samenleving steeds kritischer bekijken. En derhalve innoveren. Zoals Unilever doet met zijn shared value creation: de verantwoordelijkheid nemen voor de impact die hun business heeft (gehad) op society en zeggen: wij kunnen het samen beter maken.”
Jan Hommen: “Business is society en society is business. De twee kunnen niet zonder elkaar. Business heeft geen bestaansrecht, wanneer het de samenleving niet serieus neemt. Of het nu gaat om kwaliteit, prijs of moreel gezag, wanneer een of alle van deze niet kloppen, keert de samenleving zich van de business af en zegt: ‘Wij hebben jou niet meer nodig’. Andersom vraagt de samenleving vaker aan de business om met een oplossing te komen.”

Hoe kunnen organisaties toekomstbestendiger zijn?

Jan Hommen: “Door hun rol in de samenleving concreet te maken en de corporate waarden duidelijk. De ontwikkelingen gaan zo snel, dat alleen solide waarden overeind blijven. Houd het simpel, zodat de samenleving jouw rol begrijpt. Neem bijvoorbeeld Philips, dat had te maken met drie forse aandachtsgebieden: gezondheid, licht en consumentenelektronica. Dan is het lastig om de corporate boodschap simpel te houden.”
Kees Koedijk: “Innovaties komen steeds sneller op ons af en de integratie van innovaties neemt toe. De cycli volgens elkaar steeds sneller op en businessmodellen gaan op hun kop. De enige manier om in zo’n storm overeind te blijven, is door de eigen kernwaarden duidelijk te hebben.”
Jan Hommen: “We zijn in de jaren negentig losgeraakt van onszelf. We moeten terug naar authentieke waarden.”

Wat is de toekomstige relatie tussen business en society?

Jan Hommen: “Neem stakeholders serieus, want zij voelen aan wanneer zij voor lief genomen worden. Luister dus naar goede klanten en medewerkers: dat zijn de belangrijkste stakeholders. Een dergelijke strategie vereist een nieuw soort leiderschap, van mannen en vrouwen die op de echt lange termijn denken. Die aanvoelen wat de maatschappij nodig heeft, haar daarin willen opvoeden en daar onderdeel van willen zijn. Die begrijpen dat succesvolle bedrijven society nodig hebben om winstgevend te blijven.”
Kees Koedijk: “En als TIAS willen wij die mannen en vrouwen graag opleiden, want de rode draad van maatschappelijk bewust-zijn loopt juist door onze opleidingen terwijl we ook de belangen van de business in het oog houden.”