AI als vijfde bandlid van ABBA?
Wat gebeurt er als machines mee beginnen te schrijven aan je hits?
In 2024 laat Björn Ulvaeus, ABBA-legende, muzikale visionair en medeoprichter van het spektakel Mamma Mia!, voor het eerst een deel van zijn schrijfproces over aan artificiële intelligentie. Geen robotstem die “Dancing Queen” zingt, maar een AI-systeem dat helpt bij het zoeken naar melodieën, tekstflarden en zelfs dramaturgische bochten voor zijn nieuwe musical.
“Het is alsof er een extra songwriter in de kamer zit,” zegt Ulvaeus in een interview. Niet eentje met ego of deadline-probleem, maar een machine die eindeloos nieuwe ideeën aanlevert op basis van honderden ABBA-nummers, musical klassiekers en tekstuele referenties die Ulvaeus zelf voedt. Niet om zichzelf te vervangen, maar om verder te kunnen springen als hij even vastzit.
Wat deze samenwerking fascinerend maakt, is niet zozeer de technologie. Het is de mentale shift: een van de meest succesvolle songschrijvers van de 20e eeuw besluit bewust om zijn creatieve bubbel open te breken. Hij erkent: zelfs na een carrière vol gouden platen kun je nog vastlopen. En misschien, heel misschien, kan een machine je dan net dat extra zetje geven.
Ulvaeus is niet de enige. Steeds meer leiders, creatieven en strategen ontdekken hoe AI niet alleen processen versnelt, maar ook nieuwe perspectieven opent.
Wil jij als executive leren hoe AI jouw strategisch denken kan versterken? Ontdek de Masterclass AI & Strategie voor Executives vanJeroen De Flander bij TIAS Business School. In deze driedaagse opleiding leer je hoe AI een hefboom wordt voor slimmere analyses, snellere besluitvorming en effectievere strategie-executie. Geen technische opleiding, maar een strategische verkenningstocht voor wie écht impact wil maken.
Een band die niet bestaat
In 2025 ontdekken miljoenen Spotify-gebruikers een mysterieuze band genaamd Velvet Sundown. De nummers klinken gepolijst, eigentijds en verrassend menselijk. De stemmen zijn warm en expressief, de teksten intelligent en gelaagd. Maar wie beter kijkt, ontdekt iets opmerkelijks: Velvet Sundown bestaat niet. Niet in traditionele zin.
De muziek, de artiesten, de visuals, zelfs de interviews, alles is gegenereerd door artificiële intelligentie. Het project is een samenwerking tussen een AI-lab en een creatief bureau, dat de volledige band heeft bedacht: van naam en geschiedenis tot stemklank en muzikale stijl. Fans reageren enthousiast. Sommigen zijn teleurgesteld als ze ontdekken dat het om AI gaat, anderen vinden het net een bewijs van technologische creativiteit.
De vraag die achterblijft: als we geraakt worden door een nummer, maakt het dan uit of het door een mens geschreven is?
Wat zeggen deze verhalen over leiderschap, creativiteit en strategie?
Of het nu gaat om een levende legende die AI inzet als creatieve steun, of een volledig fictieve band die de hitlijsten bestormt, beide cases leggen iets bloot over onze relatie met creativiteit en technologie. En ze stellen ons, als professionals, een aantal ongemakkelijke vragen.
- Wat als het “originele idee” niet langer van jou komt?
- Wat als inspiratie niet langer exclusief menselijk is?
- Wat als jouw team binnenkort ook werkt met een “digitale collega” die nooit moe wordt, geen erkenning vraagt en tóch bijdraagt?
Voor leiders in business, beleid of communicatie betekent dit niet dat we ons moeten overleveren aan machines. Integendeel. Het vraagt om scherpere keuzes: hoe zet je AI in zonder je eigenheid te verliezen? Hoe blijf je regisseur van je merk, je verhaal of je strategie, ook als delen daarvan gegenereerd worden?
Vijf strategische lessen uit de wereld van muziek en AI
1. Laat AI meeschrijven, niet herschrijven
Ulvaeus gebruikte AI niet om bestaande nummers opnieuw te laten arrangeren, maar om te helpen waar hij zelf vastzat. Precies daar ligt de kracht: AI als sidekick, niet als baas. Ook jij kunt AI inzetten om drafts te genereren, ideeën te verkennen of een nieuwe invalshoek te vinden. Niet ter vervanging, maar als creatieve accelerator.
2. Bouw een stijlprofiel, en voed je AI ermee
De AI die Ulvaeus gebruikte, was niet ‘generiek’. Ze werd getraind op zijn stijl, zijn werk en zijn voorkeuren. Dat maakt de output herkenbaar. Organisaties die AI slim inzetten, doen hetzelfde: ze bouwen styleguides, merkprofielen en tone-of-voice-modellen waarmee AI ‘in huisstijl’ leert denken. Denk niet in “prompts”, denk in profielen.
3. Herken wanneer je systeem “overneemt”
Bij Velvet Sundown is de AI niet aanvullend, maar dominant: er is geen mens meer in beeld. Dat kan werken voor experiment of entertainment, maar in veel contexten is het gevaarlijk. Vraag jezelf: waar ligt mijn rode lijn? Wanneer blijft AI een tool, en wanneer wordt het een performer met eigen stem?
4. Authentiek blijft belangrijk, maar krijgt een nieuwe invulling
ABBA is herkenbaar omdat hun stijl diep geworteld zit in mensen, emoties en imperfecties. Velvet Sundown speelt met die verwachting. Maar voor merken of leiders blijft authenticiteit cruciaal. De vraag is: hoe blijf je authentiek in een wereld waar AI mee aan tafel zit? Tip: wees transparant. Laat zien hoe AI je versterkt, en wees helder over wie de eindbeslisser is.
5. Creatieve voorsprong = durven experimenteren
Zowel Ulvaeus als de makers van Velvet Sundown hadden de tools ook kunnen negeren. Ze kozen ervoor om te experimenteren, niet omdat het moest, maar omdat het kon. Voor jou geldt hetzelfde. Wacht niet tot AI perfect is. Begin klein. Test. Speel. En vooral: durf vragen te stellen over waar jouw creativiteit begint, en waar ze straks misschien eindigt.
Creativiteit in duet met AI
Je hoeft geen zanger of componist te zijn om iets te leren van deze verhalen. Want wat hier speelt in de muziekindustrie, gebeurt morgen in jouw sector: AI die voorstellen doet, scripts schrijft, strategieën uitdacht of zelfs presentaties opstelt. De vraag is niet of je ermee te maken krijgt, maar of jij de regie nog in handen houdt.
AI wordt niet je vervanger.
Maar misschien wel je nieuwe bandlid.
De echte vraag is: laat jij het meespelen?
Wil je ontdekken hoe AI jouw rol als leider kan versterken?