Populariteit versus winstgevendheid

Door Ben Jacobsen | 2 mei 2017 | 2 min lezen

Financiële markten zijn ongelooflijk moeilijk te voorspellen. Toch heeft dat veel beleggers er niet van weerhouden om te zoeken naar voorspellingsregels die mogelijk wél werken. Wetenschappelijke onderzoekers accepteren inmiddels dat in sommige gevallen prognoses van markten kunnen worden gedaan door bepaalde regels te volgen.

Binnen het wetenschappelijk onderzoek gaat de aandacht niet langer uit naar de vraag óf financiële markten kunnen worden voorspeld, maar hóe markten het best kunnen worden voorspeld en wat er gebeurt met regels die werken. Blijven ze winstgevend? Of neemt de winstgevendheid van deze regels af als steeds meer beleggers deze regels toepassen? In hun onderzoek 'Popularity versus Profitability: Evidence from Bollinger Bands', dat later dit jaar in Journal of Portfolio Management zal worden gepubliceerd, onderzoekt Ben Jacobsen met Jasmine Fang en Yafeng Qiu wat er met een van deze regels gebeurt: prognose gegenereerd door een technische analysestrategie – ook wel bekend als 'Bollinger Bands'.

Bollinger Bands

Technische analyse is een techniek waarbij onderzoekers historische patronen in koersen zoeken om toekomstige prijsbewegingen te voorspellen. Technische analyse blijft, ondanks de voortdurende discussie in wetenschappelijke literatuur over de winstgevendheid ervan, populair. Technieken met Bollinger Bands zijn nog steeds erg in trek. Bollinger Bands geven signalen af wanneer recente prijzen zich te hoog of te relatief ten opzichte van het normale prijsbereik voor een bepaald aandeel of een bepaalde markt ontwikkelen. John Bollinger introduceerde zijn Bollinger Bands in 1983 op het Financial News Network (dat uiteindelijk CNBC werd), waar hij de belangrijkste marktanalist was. Sindsdien won Bollinger Bands geleidelijk aan populariteit onder beleggers. In 2001 publiceerde Bollinger zijn boek over deze indicator, Bollinger on Bollinger Bands. De Engelstalige versie van het boek zag binnen vier jaar zeven drukken; inmiddels werd het ook nog eens in twaalf talen vertaald. Resultaten van een recente enquête suggereren dat Bollinger Bands favoriet is onder technische analisten.

Interessant natuurlijk experiment

Heeft deze stijgende populariteit de mogelijke winst van handelsstrategieën op basis van Bollinger Bands beïnvloed? Bollinger Bands is een interessant natuurlijk experiment waarmee kan worden geverifieerd of en hoe de populariteit van handelsstrategieën hun winstgevendheid beïnvloedt. Ten eerste was deze handelsstrategie, in tegenstelling tot andere populaire strategieën voor technische analyse, voor 1983 nog niet bekend. Ten tweede kunnen Bollinger Bands gemakkelijk worden geformuleerd en geïmplementeerd omdat ze alleen informatie gebruiken die is afgeleid van historische prijzen. Ten derde hebben we een redelijke indicatie van de toenemende populariteit in de loop der jaren. Ook hebben we gegevenssamples die groot genoeg zijn om de winst in verschillende perioden te meten. Ten vierde is Bollinger Bands afkomstig uit de Amerikaanse markt, waar ook Bollinger on Bollinger Bands het licht zag. We verwachten dan ook dat de invloed zich laat zien in de Verenigde Staten als winsten niet in ogenschouw worden genomen. Ten vijfde verklaart het fenomeen mogelijk waarom de winstgevendheid van Bollinger Bands in andere onderzoeken met andere steekproefperioden en landen een wisselend beeld laat zien. En, last but not least, is het – gezien de populariteit onder beleggers – interessant om te zien hoe de winstgevendheid van Bollinger Band-strategieën zich door de jaren heen heeft ontwikkeld.

Zichzelf om zeep helpen

De resultaten van dit nieuwe onderzoek door Fang, Jacobsen en Qiu geeft aan dat mogelijk winstgevende handelsstrategieën zichzelf om zeep helpen wanneer hun populariteit toeneemt. De onderzoekers constateren dat Bollinger Bands in alle veertien belangrijke internationale marktindices aanzienlijk hoge prestaties boeken voor de gehele steekproefperiode. Voor de introductie van Bollinger Bands, in 1983, was de winstgevendheid groot en was het gemiddelde rendement in alle landen hoog. In de volgende deelsteekproef, van 1983 tot 2001 – toen Bollingers boek werd uitgegeven – nam de winstgevendheid van Bollinger Bands echter met gemiddeld circa 50% af in alle markten. In de VS is er niet langer sprake van topprestaties. De winstgevendheid van Bollinger Bands nam na de publicatie verder af met een gemiddelde daling van 156% voor alle landen.

Vaak wordt verondersteld dat beleggen de winst van afwijkingen laat verdwijnen, maar er zijn maar weinig onderzoeken geweest die hebben gekeken of en wanneer dit plaatsvindt. De resultaten van dit onderzoek suggereren dat handel door beleggers inderdaad de winstgevendheid na verloop van tijd kan vernietigen.