5 tips voor toekomstbestendige leiders

Jarenlang dachten leiders en managers dat leiderschap enkel draaide om controle en risicobeheersing. Het leiderschap van moderne en flexibele organisaties vraagt echter om heel andere eigenschappen. Wij geven je 5 tips om jezelf als toekomstbestendige leider verder te ontwikkelen.

#1 Stel je overtuigingen ter discussie

Bij de inrichting van hun organisatie zijn leiders vaak geneigd om blauwdrukken te hanteren en zich te vergelijken met concurrenten. Ze kijken ook vaak naar het verleden: zoals het toen ging, was het goed – we doen het hetzelfde, alleen efficiënter. In tijden van disruptie en nieuwe businessmodellen is dat niet langer voldoende. Leiders moeten in staat zijn om hun organisatie, haar verdienmodel en ook hun eigen rol daarin ter discussie te stellen. Nieuwe kennis ontstaat namelijk wanneer je jouw bestaande kennis en de kennis van anderen combineert om tot nieuwe inzichten te komen.

#2 Zet in op persoonlijk leiderschap

De laatste jaren wordt in veel organisaties aan het woord ‘leiderschap’ een andere invulling gegeven dan voorheen. De invulling is gebaseerd op het idee dat de mens het meest wendbare onderdeel van de organisatie is. Door de organisatie platter te maken en de medewerkers meer autonomie te geven, wordt die wendbaarheid optimaal gebruikt. Daarmee wordt persoonlijk leiderschap een kwaliteit die je van elke professional mag verwachten. De medewerker geeft leiding aan zichzelf en zijn of haar taken en verantwoordelijkheden.
Autonome medewerkers kunnen alleen goed functioneren als ze genoeg vertrouwen voelen om hun werk naar eigen inzicht in te vullen en niet, bijvoorbeeld, op kortetermijnresultaten worden afgerekend.

#3 Zorg voor richting

In een organisatie waarin autonome medewerkers hun eigen oplossingen creëren, is een breed gedragen visie die het werk van die medewerkers richting geeft belangrijker dan ooit. De visie beperkt zich niet tot de vraag hoe de organisatie nu en in de toekomst geld verdient, maar ook welke bijdrage ze aan een duurzame samenleving levert. Een goed geformuleerde visie verbindt het werk van de medewerkers en teams en zorgt dat de verschillende stakeholders hun steun aan de organisatie willen geven. Naast het formuleren van de visie moeten bestuurders haar ook goed kunnen uitleggen en uitdragen. In het takenpakket van leiders en managers verschuift de nadruk daarmee van beheerstaken naar visieontwikkeling.

#4 Creëer een lerende cultuur

Om te zorgen dat de medewerkers uitdagingen in hun omgeving willen aangaan, is een lerende cultuur nodig. In de lerende cultuur worden vanzelfsprekendheden ter discussie gesteld. Zo’n cultuur in het leven roepen is echter niet altijd eenvoudig. In plaats van prestatiedoelen moet zo veel mogelijk op innovatie of op leerdoelen worden gestuurd. Risico’s worden getolereerd en fouten worden niet afgestraft. Een cruciaal onderdeel van de lerende cultuur is ook de psychologische veiligheid: de medewerkers weten dat ze zich mogen uiten en dat er naar ze wordt geluisterd. De omgangsvormen worden gekenmerkt door openheid en respect. Voor jou als leider houdt het in dat je ook op je eigen functioneren durft te reflecteren en openstaat voor tegenspraak.

#5 Toon voorbeeldgedrag

In organisaties waarin de positiemacht van leiders en bestuurders afneemt, wordt voorbeeldgedrag nog belangrijker dan het al was. Positiemacht is de macht om iets vanuit de leiderschapspositie gedaan te krijgen, dus ‘omdat de baas het zegt’. In een organisatie met autonome medewerkers werkt dat niet meer. Voorbeeldgedrag houdt in dat jouw gedrag met je waarden in overeenstemming is. Als je bijvoorbeeld wilt dat je medewerkers open zijn en hun twijfels delen, moet je daarin het voortouw nemen. Autonome medewerkers doen hun werk vanuit intrinsieke motivatie, die alleen kan worden aangesproken als er van wederzijds vertrouwen sprake is. Ook het bevorderen van een lerende cultuur vraagt om voorbeeldgedrag: als leider sta je open voor nieuwe inzichten, zorg je dat je je blijft ontwikkelen en zorg je actief dat je feedback ontvangt.

Groei als toekomstbestendige leider met TIAS

De vijf tips voor toekomstbestendig leiderschap benadrukken de noodzaak van flexibiliteit, persoonlijke ontwikkeling en het vermogen om te inspireren. Wil je jezelf verder ontwikkelen als leider en voorbereid zijn op de uitdagingen van morgen? Bekijk dan het opleidingsaanbod van TIAS op het gebied van leiderschap en algemeen management. Ontdek hoe je je leiderschapsvaardigheden kunt versterken en je organisatie naar een hoger niveau kunt tillen.