De vijf praktijken van voorbeeldig leiderschap: hoe je buitengewone dingen mogelijk maakt

“Leiderschap is een relatie. Het is persoonlijk, het is interpersoonlijk: je moet er je hart in leggen. We zijn het aan anderen verplicht om hen beter te maken, competenter, minder afhankelijk. Dat is het morele werk van leiderschap.”

In deze aflevering van Rethinking Leadership spreekt Roemer Visser met Barry Posner, hoogleraar Leiderschap aan Santa Clara University en mede-auteur van de klassieker The Leadership Challenge, over wat veertig jaar wereldwijd onderzoek onthult over de ware aard van leiderschap en waarom de fundamenten niet zijn veranderd, ook al is de wereld dat wel.

Het gesprek verbindt onderzoek met praktijk en laat zien hoe deze inzichten vorm krijgen in de dagelijkse realiteit van het leidinggeven aan mensen.

De vijf gedragspraktijken die de tand des tijds doorstaan

Hun onderzoek leidde tot het ontstaan van de inmiddels iconische Vijf Praktijken van Voorbeeldig Leiderschap, die elk weerspiegelen wat echte mensen zeggen dat zij doen wanneer zij op hun persoonlijk best zijn:

• Geef het voorbeeld (Model the Way) – Stel het voorbeeld, kom afspraken na, leef je waarden.

• Inspireer een gedeelde visie (Inspire a Shared Vision) – Heb een aansprekende toekomstvisie en betrek anderen daarbij.

• Daag het proces uit (Challenge the Process) – Experimenteer, neem risico’s, leer van fouten.

• Stel anderen in staat te handelen (Enable Others to Act) – Versterk anderen, bouw vertrouwen op, bevorder samenwerking.

• Moedig het hart aan (Encourage the Heart) – Erken bijdragen, vier vooruitgang, toon waardering.

Deze praktijken komen consistent terug in verschillende landen, sectoren, generaties en— inmiddels ook in hybride werkomgevingen.

Posner merkt op dat leiders in remote en hybride settings deze gedragingen bewuster moeten toepassen, omdat je elkaar niet langer vanzelf “tegenkomt”. Zonder die spontane momenten wordt bewust en doelgericht handelen essentieel.

Leiderschap begint bij het hart

Hoewel het model gedragsmatig is, benadrukt Posner dat leiderschap niet kan worden gereduceerd tot een checklist. “Leiderschap is een zaak van het hart. Mensen moeten weten dat ze ertoe doen, dat je hen ziet, dat je hen begrijpt.” Hier wordt leiderschap moreel werk. Managers opereren binnen contracten; leiders binnen relaties.

De leider in ieder mens bevrijden

Een van de krachtigste thema’s in Posners werk is het idee dat iedereen leiderschapspotentieel heeft, en dat veel mensen zich daar nooit bewust van worden omdat niemand hen helpt dat te zien. In het gesprek deelt Roemer een treffend voorbeeld: een vrouw die bijna twintig jaar lang geloofde dat zij “geen leiderschapstype” was vanwege een vroege beoordeling, om later in haar loopbaan te ontdekken dat deze beperkende overtuiging haar ware capaciteiten nooit had weerspiegeld. Zodra die aanname werd uitgedaagd, versnelde haar ontwikkeling.

Posner herkent het patroon meteen: “Onze uitdaging is om de leider in ieder mens te bevrijden.”

Het moeilijkste van leiderschap? Het doen.

Wanneer Roemer vraagt hoe Posners denken in vier decennia is veranderd, lacht hij: “Het is gewoon heel moeilijk om te doen.” De fundamenten zijn eenvoudig, maar de praktijk is veeleisend, zeker in een snelle, hybride en voortdurend vastgelegde werkomgeving. Leiders moeten helderheid, consistentie en aanwezigheid tonen, zelfs onder hoge druk. Juist die uitdaging maakt leiderschap betekenisvol. Het is precies in de worsteling dat groei ontstaat.

Benieuwd hoe je meer hart, moed en gedragsmatige helderheid in je leiderschap kunt brengen?

Luister naar het volledige gesprek op Spotify, Apple Podcasts of YouTube.

Over Barry Posner

Barry Z. Posner is Endowed Hoogleraar Leiderschap en voorzitter van de afdeling Management & Entrepreneurship aan de Leavey School of Business van Santa Clara University. Hij is erkend als een van de top 50 leiderschapscoaches in Amerika, gerangschikt onder de meest invloedrijke denkers ter wereld door HR Magazine, en opgenomen in de top 75 leiderschaps- en managementexperts wereldwijd door Inc. magazine.

Samen met Jim Kouzes is hij coauteur van het bestverkochte leiderschapsboek The Leadership Challenge, waarvan meer dan 3 miljoen exemplaren zijn verkocht. Daarnaast publiceerde hij meer dan 100 artikelen in toonaangevende academische tijdschriften. Hij werkte met organisaties als Amazon, Applied Materials, IKEA, Northrop Grumman en Petronas, en sprak wereldwijd.

Over Roemer Visser

Host Roemer Visser is expert op de menskant van organisaties en is Executive Professor en Academic Director van de Executive MBA bij TIAS.

Over de podcast Rethinking Leadership

Diepgaande gesprekken, frisse inzichten - Leiderschap opnieuw doordacht.
In de podcast Rethinking Leadership duiken we in de complexiteit van leiderschap. Of je nu worstelt met het winnen van vertrouwen, het geven van vertrouwen, of het inspireren van anderen met jouw verhalen, leiderschap is altijd een uitdaging. Onder leiding van Roemer Visser verkennen we nieuwe perspectieven en diepgaande inzichten. Luister naar inspirerende gesprekken met thought leaders en ontdek verrassende benaderingen voor leiderschapsuitdagingen.

Onze programma's voor leiders van morgen

Ben jij toe aan de volgende stap en wil je meer impact creëren in business and society? De TIAS-opleidingen op het gebied van Leiderschap zijn een krachtig instrument om mentale modellen te doorbreken en bieden je concrete handvatten voor het versterken van je leiderschaps- en managementkwaliteiten. In ons brede aanbod van MBA’s, Masters, Advanced Programs en Masterclasses vind je altijd een opleiding die aansluit bij jouw ambities en carrièrefase. We kunnen al onze opleidingen ook InCompany organiseren.