Webinar: 70 procent van onze patiëntenstroom is acuut

Hoe verbeter je de capaciteitsplanning in een ziekenhuis? Het Atrium Ziekenhuis in Heerlen had in 2009 te maken met stagnatie van patiënten op het spoedplein en hoge kosten. Paul Kuipers werd gevraagd om als manager van het capaciteitsbureau dit probleem aan te pakken.

Beeld: © Nationale Beeldbank

Wat was er aan de hand?

“Toen ik werd aangesteld als manager van het capaciteitsbureau was het ziekenhuis niet in control als het gaat om de beddencapaciteit en het patiëntenaanbod. Hoewel we toen al beschikten over een Acute Opname Afdeling was er vaak ‘code rood’; stagnatie van de patiënten van het spoedplein naar de andere afdelingen. We hadden de langste ligduur van de algemene ziekenhuizen in Nederland. Geplande opnames zaten in de wachtkamer bij de Opname te wachten op een vrij bed.”

Geplande opnames kunnen probleemloos naar de OK

Hoe is het nu?

We zijn weer in control, we hebben een aanmerkelijk kortere ligduur en “fase rood” kent het ziekenhuis niet meer. Geplande opnames kunnen probleemloos naar de OK. We hebben de beddencapaciteit terug kunnen brengen met ruim 100 bedden, wat een forse kostenbesparing heeft opgeleverd.

Natuurlijk is nog wel eens druk: vanochtend bijvoorbeeld, dan moet er wel een tandje bij om de spoedstroom aan te kunnen. Het verschil met vroeger is dat we het probleem nu voor zijn, we spelen veel korter op de bal en sturen op tijd bij.”

Welke verbeteringen zijn er doorgevoerd?

“We hebben ons geconcentreerd op het verbeteren van de spoedstroom. Wat velen niet weten is dat het merendeel van de opnames, acute opnames zijn; in ons ziekenhuis is 70 procent van de opnames acuut. Dat betekent dat je wel kan proberen die 30 procent aan geplande opnames te verbeteren en daarmee bij te sturen, maar dat gaat niet het grootste voordeel opleveren.

Overigens hebben we voor de geplande stroom een opname-unit opgezet, een soort invoegstrook van het ziekenhuis; patiënten met een geplande operatie komen op deze unit binnen. Er is personeel dat zich volledig richt op deze patiënten; op een verpleegafdeling moeten de intakes plaatsvinden tussen de zorg voor de aanwezige patiënten en bedden zijn nog niet beschikbaar. De intake kan nu op de opname unit plaatsvinden waar de patiënten worden voorbereid voor de operatie. Daardoor is er pas bij het verlaten van de Recovery een bed op de verpleegafdeling nodig.”

Eerst in control zijn op de dag zelf

En welke verbeteringen zijn er gedaan voor de spoedstroom?

“Belangrijk is dat we op de dag zelf zijn gaan sturen. We hebben in eerste instantie niet gekozen voor een tactische sturing voor over een maand of een jaar. Je moet eerst in control zijn op de dag zelf. Hoewel vaak gedacht wordt dat een spoedstroom niet te voorspellen is, is hij dat wel op macro-niveau. Je weet alleen niet welke patiënt voor welk specialisme komt en dus welke afdelingen een bed moeten vrijhouden. Maar je weet dat je in de wintermaanden meer patiënten binnenkrijgt dan in de zomermaanden en dan maandag t/m vrijdag het drukst zijn als het gaat om de spoedstroom.

Een belangrijke verbetering die we hebben ingevoerd, is een dagelijks overleg waar alle partijen bij elkaar komen. Uitgangspunt daarbij dat de patiënt op het juiste moment op de juiste plek ligt. Er wordt overlegd over ‘vreemdliggers´, patiënten die eigenlijk op een andere afdeling horen maar waar geen bed voor beschikbaar is. Welke patiënten zijn het meest geschikt en is er dan een ander soort capaciteit nodig? Met elkaar worden die besluiten genomen. Dat zorgt ook voor meer begrip voor elkaar. Het overleg duurt niet lang, meestal niet langer dan ongeveer 15 minuten.

Dit is één van de verbeteringen die we gedaan hebben. Uiteindelijk is het een som van een aantal dingen waardoor het nu aanmerkelijk beter gaat.”

Meer weten over hoe de beddencapaciteit van een ziekenhuis te verbeteren? Paul Kuipers vertelt erover in een live webinar op 18 september om 12:00 uur. U heeft de gelegenheid vragen te stellen.