Goed samenwerken is ook op tijd stoppen

Dorine Peters-van Dommelen is interim directeur vastgoed bij Emergis, de GGZ van Zeeland. Zij volgde in 2014 de Masterclass Netwerkorganisaties. “Ik werk dagelijks in een netwerkorganisatie van woningcorporatie, gemeente en zorg. Met de transitie die zorg en overheid doormaken, slaan wij meer dan ooit de handen in elkaar.”

Emergis heeft verschillende soorten vastgoed in Zeeland voor de geestelijke gezondheidszorg. Centra voor dagopvang en dagbehandeling; klinieken waar cliënten voor langere of korte tijd worden opgenomen; woningen met en zonder 24-uurs zorg, voor woongroepen en individuen en panden voor werk-leerbedrijven. Dorine Peters: “Omdat wij in Nederland mensen langer thuis willen laten wonen, werken woningcorporaties en gemeente steeds intensiever samen met de zorg. Hoe beter wij onze cliënten hun plek kunnen geven in de maatschappij, hoe hoger de social return. Bij een van onze werkleerbedrijven hebben we dit gekwantificeerd in een SROI-analyse (social return on investment). Iedere euro investering levert een maatschappelijk rendement op van 2,25 euro: door cliënten een plek te geven in een werkleerbedrijf nemen kansen op overlast voor buurtbewoners en woningcorporaties en drank- en drugsoverlast, met alle daaraan gerelateerde kosten af."

Communicatie, resultaat, leiderschap

De netwerkorganisatie is de toekomst, gelooft Dorine, maar zij zegt ook: “Samenwerken is niet nieuw, maar in de dagelijkse praktijk zien we hoe ingewikkeld dat is. Dat zit met name in drie punten. Ten eerste de communicatie: we moeten met elkaar in staat zijn niet alleen doelstellingen te formuleren, maar ook de resultaten die we willen bereiken en elkaar daarop scherp houden. Het tweede is dat partijen de meerwaarde van de samenwerking zien, voor elkaar en gekoppeld hieraan voor hun eigen organisatie. En tot slot telt ook leiderschapsstijl.”

Dorine volgde daar eerder een Masterclass over bij TIAS en ondervindt baat bij de combinatie van beide programma’s. “Een netwerkorganisatie kent per definitie veel diversiteit. Dat brengt ons verder, maar is ingewikkelder om aan te sturen. Andersdenkenden in een groep kunnen leiden tot conflicten, dat is spannend, maar heel boeiend en kan heel constructief zijn om stappen te maken. Het vereist een andere vorm van aansturen. De oude hiërarchische stijl is niet meer van deze tijd. ”

Niet oneindig polderen

Netwerkorganisaties zijn een nieuw onderzoeksgebied. “Ik volgde deze opleiding omdat ik de laatste ontwikkelingen wilde weten en daar ben ik door TIAS nog niet in teleurgesteld. De belangrijkste les die ik heb geleerd omtrent netwerkorganisaties, is:  Zie wanneer een netwerkorganisatie benodigd is, maar weet ook te stoppen. Soms lijkt het of er georganiseerd wordt om te organiseren. We polderen wat af met elkaar. De vraag die we moeten blijven stellen is of voor de problematiek van het moment, echt een netwerkorganisatie nodig is. Soms hoeft dat niet en is een eenvoudige projectorganisatie voldoende. Houd voor ogen dat je pas een grote netwerkorganisatie optuigt wanneer je als organisatie afzonderlijk het doel niet kunt realiseren. Is de intensieve vorm van samenwerking niet effectief meer? Stop er dan mee en giet haar in een andere vorm. Het is helemaal niet erg om op te breken en apart verder te gaan. Dat is ook leerzaam.”