Hoe miljonairs kunnen bijdragen aan de zorg: de charitas revisited

Een miljonair met een intensieve zorgbehoefte eindigt in gelijke omstandigheden als iemand zonder geld, hij betaalt alleen maar. Veel miljonairs geven geld aan een goed doel. Freek Lapré vraagt zich af of één niet met ander valt te combineren. 

Beeld: © Nationale Beeldbank

Tijdens de presentatie van het ’Dutch Wealth Report 2015’ van Van Lanschot Bankiers hield ik een lezing over de ontwikkelingen in de ouderenzorg. Tijdens de bijeenkomst werd ook over de eenvormigheid van het aanbod gesproken. Het kan dat je als miljonair bij een intensieve zorgbehoefte in gelijke omstandigheden eindigt als iemand die veel minder geld heeft. Het enige verschil is dat de eigen bijdrage hoger is. De Verenigde Staten kennen in dat opzicht een veel gedifferentieerder aanbod gebaseerd op even zovele business modellen.

Miljonairs geven gul

Wat ook in het Dutch Wealth Report naar voren kwam, is dat een substantieel deel van de Nederlandse miljonairs voornemens is om ofwel hun vermogen na te laten aan goede doelen ofwel bij leven te schenken aan goede doelen. En dat gegeven is interessant in combinatie met de eenvormigheid van het aanbod.

In het streven naar een participatiesamenleving probeert de overheid door versmalling van het basispakket, door hogere eigen bijdragen en door burgers meer zelf te laten betalen, onderling hulpbetoon af te dwingen. Zorginstellingen zien hun inkomsten verder teruglopen en moeten noodgedwongen bezuinigingsmaatregelen nemen.

Verenigde Staten regelt het slimmer

In de Verenigde Staten is charitas meer levend dan in Nederland simpelweg omdat de overheid in de zorg veel minder regelt dan in ons land. Daar moeten zorginstellingen het voor een deel hebben van de goedgeefsheid van de (rijke) burgers. Ik was een aantal jaren geleden op bezoek bij de Mayo Clinic in Minnesota. Daar werd net een grote vleugel voor oncologie opgeleverd die geheel werd betaald door een gulle gever. De naam van de gulle gever was ook aan deze vleugel verbonden. De Nederlandse bestuurders die met mij mee waren zeiden dat zo’n financiële schenking wel mooi was, maar dat er geen structureel budget geregeld was voor het onderhouden van de gebouwen. Maar wat is structureel geld? 

Zorginstellingen in de Verenigde Staten slagen erin om tot 30% van hun inkomsten uit charitatieve bijdragen te realiseren. Daarvoor hebben ze speciale functionarissen in dienst die niets anders doen dan proberen gelden te verkrijgen van filantropische instellingen of filantropisch ingestelde Amerikanen. Op de website van Mayo Clinic staat een apart domein: Giving to Mayo Clinic. Daar wordt geappeleerd aan de impact die men kan maken met een financiële bijdrage. Een en ander ondersteund door storytelling van anderen. En de mogelijkheid om jouw creditcardnummer in te vullen.

Een structurele oplossing voor Nederland? 

De bevindingen van het Dutch Wealth Report geven aan dat er voldoende gulle gevers in potentie aanwezig zijn in ons land. Zorginstellingen kunnen een structurele stroom van charitatieve inkomsten realiseren door bijvoorbeeld iemand aan te trekken die zich full-time bezig houdt met het verwerven van die inkomsten. Daarmee maak je deze inkomsten structureel. Ja, deze inkomsten zullen jaarlijks variëren, maar dat  hoeft geen probleem te zijn als je erin slaagt om deze alternatieve geldstroom op peil te houden. 

Misschien is het Amerikaanse model voor charitatieve bijdragen, een voorbeeld voor Nederlandse zorginstellingen?