"Een goed onderwijsbestuurder is een gemeenschapsdenker"

Onderwijs is niet alleen van belang voor het individu, maar ook voor de samenleving. Een breder perspectief is nodig in het huidige discours over wat goed onderwijs is en hoe het onderwijs van de toekomst eruit moet zien, stelt Prof. dr. Edith Hooge van TIAS.

"De discussie over onderwijs wordt gedomineerd door een focus op het belang van individuele persoonlijke ontwikkeling van kinderen en jongeren. Dit is een te eenzijdige gedachte”, aldus Hooge in een lezing die zij heeft gehouden bij onderzoeks- en ontwikkelingsinstituut NIVOZ. 

Ze wijst erop dat het onderwijs niet plaatsvindt in een vacuüm, maar vorm krijgt te midden van gemeenschappen in de samenleving. “Kinderen en jongeren leren en ontwikkelen zich niet alleen individueel en persoonlijk. Zij leren ook niet in hun eentje. Leren en ontwikkelen wordt juist gekenmerkt door sociale interacties en relaties, wederkerigheid en collectiviteit. Het vindt plaats binnen de gemeenschap van de school, die nauw verbonden is met gemeenschappen en de samenleving buiten de schoolmuren.”

Onderwijs moet daarom worden gericht op de ontwikkeling van gemeenschapszin en collectiviteit bij kinderen en jongeren. Ofwel: “Een goed onderwijsbestuurder is een gemeenschapsdenker.”

Drie uitspraken

In haar lezing plaatst Edith Hooge haar stelling in een theoretisch kader. Ook doet ze drie richtinggevende uitspraken over hoe onderwijs te richten op de ontwikkeling van gemeenschapszin en collectiviteit bij kinderen en jongeren. Bekijk de lezing of lees haar artikel ‘Onderwijs als verbindingspunt van een gemeenschapsvorming’ (PDF).