Emotionele activa als volwaardig beleggingscategorie

Zoals de naam al suggereert, gaat het bij emotionele activa om beleggingen die meer opleveren dan financieel rendement alleen. Hierbij gaat het om wijn, kunst, postzegels, munten of zelfs zilver en goud. Voor sommige beleggers bestaat er een dunne scheidslijn tussen beleggen voor financieel rendement en verzamelen als passie; voor anderen is het verschil fundamenteel.

Beeld: © Nationale Beeldbank

Wij kunnen activa kopen om tegemoet te komen aan onze behoefte om onszelf uit te drukken: om over te brengen, zowel naar anderen als onszelf, wat onze waarden en smaak, positie in de maatschappij en zelfs onze status of rijkdom is. Emotionele activa stellen ons in staat sommige, of alle, van deze hokjes aan te vinken.

Aan het ene uiterste zijn er verzamelaars die bereid zijn een financiële beloning volledig op te geven voor een emotioneel rendement en liefde voor het activum – wijn kan worden gedronken en kunst levert een emotioneel en esthetisch dividend op. Deze positieve effecten bieden voordelen die de behoefte aan financiële beloning in zich sluiten.

Puur rationeel

Aan het andere einde van het spectrum zijn de redenen om te beleggen in emotionele activa volstrekt rationeel. Deze activa fluctueren niet mee met aandelen of obligaties en kunnen hun waarde behouden tijdens perioden van verwachte inflatie. Zij bieden daarom een alternatieve vorm van portefeuillediversificatie met andere activa en tijdens economische cycli.

Dit heeft ertoe geleid dat het aantal beleggings- en overige boetiekfondsen dat zich specialiseert in beleggingen in emotionele activa, en die actief beleggen en handelen uitsluitend voor financieel gewin, de afgelopen jaren aanzienlijk is gegroeid. Deze fondsen bieden een aantal voordelen, zoals het bundelen van transactiekosten en diversificatie binnen genres op een markt waar kennis de doorslag geeft.

Maar er zijn risico's. De verhandelbaarheid kan op bepaalde momenten extreem laag zijn, vooral aan de bovenkant van de markt. De markt staat nog in de kinderschoenen en dus hebben fondsen en fondsmanagers doorgaans geen bewezen staat van dienst. Informatie over de wijze waarop prestaties worden gemeten is beperkt en de mate van openbaarmaking ligt doorgaans op het minimaal vereiste niveau. De transactiekosten zijn hoog en dus drukken de vergoedingen de prestaties op de korte termijn. Kopieën en vervalsingen komen veelvuldig voor.

Niet enkel de rijke elite

Vanwege deze factoren is het mogelijk dat emotionele activa voor grote institutionele beleggers nooit zullen uitgroeien tot een reguliere beleggingscategorie. Wel worden zij steeds toegankelijker voor het algemene publiek, en niet alleen de rijke elite. Particulieren die voor de lange termijn gaan en op zoek zijn naar een duurzaam, minder actief beheerd fonds zien deze activa nu al als een volwaardige beleggingscategorie.

Veel beleggers willen graag met hun hart beleggen. De financiële beloningen zijn misschien wat lager, maar emotionele activa bieden vaak de meest waardevolle premie die er bestaat – een goede nachtrust.