Volop beweging in het Retail-landschap, maar waarheen?
9 mei 2016 | 3 min lezen
Omvallende winkelketens en verdere leegstand in de binnensteden worden toegedicht aan de economische crisis en de exponentiële groei van online winkelen. In dit artikel graven we wat dieper naar de oorzaak van deze waargenomen trend.
De oorzaak
Een paradigmaverschuiving is gaande, ook in de Retail-sector. In een eerder artikel schreven wij over Jeremy Rifkin die ons wijst op de structurele veranderingen in onze basisinfrastructuur, waarin netwerken gaan zorgen voor vrijwel gratis toegang tot communicatie, energie en transport. Zo wijst ook hoogleraar transitiekunde Jan Rotmans ons op de symptomen van een paradigmaverschuiving waarbij de samenleving, economie en machtsstructuren fundamenteel aan het veranderen zijn. De grote centraal gestuurde top-down organisaties, werkend in starre systemen en structuren, zijn gedwongen ruimte te maken voor decentrale bottom-up initiatieven, bestaande uit kleine vloeibare netwerken. Ook de overheid is zich in deze van een regisserende rol naar een faciliterende rol aan het omvormen. Wat betekenen deze structurele veranderingen voor het Retail-landschap?
Op dit moment gaat er een flinke schoffel door het Retail-landschap. Wie de afgelopen jaren heeft zitten slapen komt nu op vervelende wijze erachter dat de wereld om hem heen is veranderd, dat waarden en behoeften van consumenten zijn veranderd, met leegstand tot gevolg. Ondertussen krijgen concepten die zich naar de nieuwe realiteit vormen, letterlijk voeten aan de grond. Bekende voorbeelden zijn het Amerikaanse Amazon, maar ook het Nederlandse Coolblue. Bij deze voorbeelden, die hun kracht ontlenen aan de online winkel, krijg je het idee dat leegstand een logisch gevolg is, maar iets anders is hier gebeurd. Deze concepten richten zich op een strategie die aansluit bij nieuwe consumentenbehoeften en niet bij de oude strategie van meer (van dezelfde) winkels.
Het gevolg
Het gaat er dus om te ontdekken wat een consument nu daadwerkelijk wil. Gaat het om gemak en nabijheid, om snelheid en efficiënte tijdsbesteding, om inspiratie of de mogelijkheid om direct een (impuls) aankoop te kunnen doen? Om het inwinnen van advies en expertise in persoon, om het fysiek ervaren van producten of om het winkelen als ontspanning, beleving en sociale interactie?
Volgens Ingrid Janssen, associate professor Real Estate Management van TIAS, slaagt de nieuwe binnenstad erin, om op de behoefte van de binnenstadbezoeker in te spelen. Deze vraagt steeds meer om beleving, wil verrast worden, zich verwonderen en ontmoeten. Verblijfskwaliteit vraagt dus om extra aandacht, zeker omdat dit een onderscheidend voordeel is ten opzichte van de online-winkelomgeving.
Dit realiseren de online winkels zich ook en zij zetten juist daarom de stap naar de binnensteden. Amazon is daarom zeker interessant om te volgen, omdat goed ingespeeld wordt op consumentenbehoeften en de vertaling daarvan naar een multi-channel aanbod. Inmiddels gelooft ook Amazon in de beleving van de fysieke boekwinkel, omdat consumenten aangeven het prettig te vinden door een boekwinkel te kunnen dwalen, met de snelheid en gemak van de online aangestuurde distributie. Amazon realiseert zich als geen ander dat de aankoop niet per se in de winkel hoeft plaats te vinden, als een fysieke omgeving de online verkoop maar minstens evenredig stimuleert.
Winkels kunnen met kleinere voorraden volstaan die specifiek aan de lokale behoefte voldoen, met meer ruimte om producten te presenteren en uit te laten testen door de klant. Niche producten of maatwerk producten kunnen vervolgens vanuit de distributiemagazijnen aangeleverd worden op verzoek, zodat toegang tot een veel groter aanbod aan producten behouden blijft.
Iedereen heeft wel eens drie winkels afgelopen op zoek naar dat ene product en dan is online winkelen toch wel aantrekkelijk. Wanneer gemak en nabijheid belangrijke consumentenbehoeften zijn, kan online zelfs een goede tool zijn om in de stad gevonden te worden. De bedenkers van NearSt zijn met die gedachte aan de gang gegaan en hebben een app ontwikkeld om juist de producten die om de hoek te koop zijn, gevonden te krijgen.
Digitale tools bieden uitkomst
Gevonden worden is belangrijk, maar er zijn meer pijnpunten in de winkels op te lossen met mobiele technologie. Queuehop en Twyst zijn daarvan mooie voorbeelden. Mogelijk loop je een winkel in en zie je bij binnenkomst een ellenlange rij bij de kassa, vaak een reden om direct rechtsomkeert te maken. Zelf je producten scannen, zoals al mogelijk in de meeste supermarkten, maakt het mogelijk om de wachtrij bij de kassa over te slaan. Hiervoor is inmiddels eigenlijk geen scanner nodig, maar voldoet een mobiele telefoon prima. Meerdere pijnpunten van de consument, naast het moeten zoeken naar producten in de buurt en eventuele wachtrijen, zijn met digitale tools gemakkelijk op te lossen. Zo kunnen al uw klantpassen of coupons voortaan thuisblijven, wanneer deze handig geïntegreerd worden in een applicatie. Er zijn nog veel meer mogelijkheden die u via de leestips kunt bekijken.
Het lijkt er dan ook op dat leegstand alleen een symptoom van verandering is, niet van het einde van de fysieke Retail. Als we goed om ons heen kijken, zien we hele goede initiatieven ontstaan die slagen door goed naar de veranderende wereld en consumentenbehoeften te kijken. Het is goed mogelijk om met een puur fysiek of online concept te slagen, al zien we dat de multi-channel aanpak het beste uit beide werelden kan combineren.
Leestips: