‘Houd rekening met verschuivende macht’
Hoe kan een bestuurder groeien in het het krachtenveld tussen bestuur en toezicht? Deze vraag komt aan bod tijdens de inspiratiecollege van hoogleraar Governance Mijntje Lückerath op 24 maart. “Bestuurders hebben de afgelopen jaren macht moeten afstaan, commissarissen hebben macht moeten grijpen. Een nieuw soort bestuurder houdt rekening met deze verschuivende macht, ook wel schuivende panelen genoemd.”
Beeld: © Nationale Beeldbank
Met welke dilemma’s op gebied van governance hebben bestuurders te maken?
“Hoe hoger je als leidinggevende in de organisatie opereert, hoe meer je te maken krijgt met het belang van goede corporate governance. De dynamiek tussen bestuurders en commissarissen, waarbij de langetermijncontinuïteit van de organisatie voorop moet staan, kan bepalend zijn voor een succesvolle uitoefening van de strategie. Vragen waarmee een bestuurder kampt zijn bijvoorbeeld ‘hoe creeërt u als leider samen met de commissarissen een balans tussen controle en vertrouwen?’ of ‘hoe kunnen bestuurders en commissarissen samen waarde creeëren voor de organisatie, in een wederzijdse relatie?’.
De macht tussen bestuurder en commissaris lijkt overigens te ver te verschuiven, zegt Jos Streppel, voormalig voorzitter van de Monitoring Commissie Corporate Governace in een interview in november 2013. Hij zei hierover: ‘De commissaris is toezichthouder, adviseur en werkgever. Hij stelt de strategie niet vast en is niet de eerstverantwoordelijke voor de executie. Hij kan hoogstens verantwoordelijk worden gehouden voor het niet zien van zaken of te laat ingrijpen. We moeten er dus voor oppassen dat commissarissen te veel verantwoordelijkheden toegedicht krijgen. De machtspanelen dreigen te ver te verschuiven.’
Hoe is de relatie tussen bestuurder en commissaris?
“Bestuurders zijn tevreden over hun commissaris. Uit een onderzoek onder 25 ceo’s van de grootste 100 ondernemingen van Nederland blijkt dat 80 procent van deze ceo’s tevreden is over hoe hun RvC hun toezichthoudende en adviserende rol vervult. Veertig procent van deze ceo’s van dat de RvC meer tijd aan hun netwerkrol zou kunnen besteden. Dat zou ten koste kunnen gaan van de tijd die nu besteed wordt aan de toezichtsrol.”
Hoe gaat een nieuwe bestuurder om met de verschuivende macht?
“Het is van belang dat de RvC en het bestuur regelmatig met elkaar overleggen over de besteding van tijd bij de uitoefening van de verschillende rollen van de RvC. Zo worden wederzijdse behoeften afgestemd op de specifieke siutatie waarin de onderneming zich bevindt. Commissarissen kunnen op deze manier hun taak optimaal vervullen.”